Zadbaj o ciemne niebo!
Przystąp do programu redukcji zanieczyszczenia sztucznym światłem!
Członkostwo w Programie Ciemne Niebo - Polska, to system wsparcia osób indywidualnych jak i osób prawnych w zmniejszeniu negatywnego wpływu sztucznego światła w ich najbliższej okolicy.
Jako organizacja zajmująca się tą problematyką od 2005 roku, przeszliśmy już kilkukrotnie trudne ścieżki związane z ochroną ciemnego nieba i to nie tylko w działaniach "miękkich" jak wygaszanie zbędnego oświetlenia nocą, czy zawieranie porozumień międzysektorowych, ale i w przedsięwzięciach "twardych", jak wymiana całego oświetlenia ulicznego w Sopotni Wielkiej, czy ochrona miejsc obserwacyjnych miłośników astronomii z Palowic.
W 2014 roku utworzyliśmy biuro Programu Ciemne Niebo, którego celem jest pomoc nie tylko miłośnikom astronomii, ale wszystkim osobom zainteresowanym zredukowaniem poziomu sztucznego światła w ich otoczeniu. Poprzez tą pomoc, należy rozumieć m.in. działania bezpośrednie, jak prowadzenie negocjacji wyjazdowych i zdalnych, przygotowywanie dokumentacji, kampanie informacyjne, wizytowanie miejsc, w których realizowany będzie program ochrony ciemnego nieba, poszukiwanie funduszy jak i finansowanie działań bezpośrednich, zmierzających do ograniczenia wpływu sztucznego światła i inne.
Do członkostwa w Programie Ciemne Niebo zachęcamy wszystkich zainteresowanych, ale w szczególności działania są przeznaczone:
 |
miłośnicy astronomii, ekolodzy, turyści, właściciele posesji zanieczyszczonych sztucznym światłem z sąsiedztwa itp. |
||
 |
obiekty agroturystyki, domy wczasowe, pensjonaty, hotele, ośrodki wypoczynkowe itp. |
||
 |
zainteresowanych rozwojem astroturystyki oraz ograniczeniem negatywnego wpływu zanieczyszczenia sztucznym światłem na swoim obszarze |
||
 |
zarówno elektrycy jak i firmy instalacyjne wykonujące realizacje oświetlenia zewnętrznego oraz projektanci |
||
 |
hurtownie oświetleniowe, producenci, sprzedawcy detaliczni oświetlenia zewnętrznego |
||
 |
zakłady produkcyjne, galerie handlowe, salony |
Wspierasz nas? Odbierz teleskop! - zapraszamy do nowej aktywności na rzecz naszego Programu. To propozycja w szczególności dla osób lub rodzin lubiących ciemne niebo i gwiazdy. Dla każdej osoby, która zdeklaruje wpłatę składki wspierającej na rzecz Programu Ciemne Niebo Stowarzyszenia POLARIS - OPP w minimalnej kwocie 40zł. / miesiąc, proponujemy możliwość skorzystania z bezpłatnego teleskopu wraz z akcesoriami. Taki zestaw astronomiczny, w skład którego wchodzi: teleskop Sky-Watcher 130mm wraz z trzema okularami i dodatkowym ortoskopowym 6mm, adapterem do astrofotografii na smartfon, obrotową mapą nieba, a także zaproszeniem do regularnych spotkań on-line (2x w miesiącu) ze specjalistami i prelegentami "Meetingów z teleskopami", można uzyskać zawierając umowę na minimum 3 miesiące lub bezterminowo. Szczegóły dostępne na stronie administratora Programu - Stowarzyszenia POLARIS-OPP.
Oprócz rezerwatów, parków i obszarów ochrony ciemnego nieba, w Polsce mamy już do czynienia z nieco mniejszą, ale równie ważną ochroną naturalnej ciemności nocy - punkty oraz miejsca z redukcją zanieczyszczenia sztucznym światłem. Punktem może być niewielki teren zlokalizowany w danej miejscowości (sołectwie) lub gminie, gdzie np. ze względu na środowisko naturalne postanowiono trwale ograniczyć emisję sztucznego światła. Mogą za tym iść zarówno trwałe i jak czasowe rozwiązania, przy czym stanowisk takich nie numerujemy w ogólnym wykazie krajowym Programu Ciemne Niebo - Polska oraz nie nanosimy na mapę ochrony, ze względu na zbyt małe oddziaływanie. Dopiero kilka punktów może utworzyć miejsce ochrony ciemnego nieba, które otrzymuje numer wg. kolejności podjętych działań na liście krajowej. Miejscem takim jest np. część miejscowości Palowice w gminie Czerwionka-Leszczyny, gdzie w ramach projektu unijnego sfinansowano modernizację kilkunastu opraw ulicznych, wokół miejsca obserwacyjnego służącego do pokazów astronomicznych i aktywności w tym zakresie lokalnej grupy pasjonatów.
Obszary ciemnego nieba, a dokładniej obszary ochrony naturalnej ciemności nocy – to miejsca, gdzie na wybranym terenie podjęto świadome kroki w kierunku redukcji zanieczyszczenia sztucznym światłem (np. poprzez wymianę opraw ulicznych, systematyczne wygaszanie z tytułu obserwacji astronomicznych itp.). Ciemność nie musi być w tych obszarach idealna, ale podjęte kroki służą poprawie jakości nieba nocą lub zatrzymały nieracjonalną politykę oświetleniową. Można to przyrównać do tzw. społeczności działających na rzecz ochrony ciemnego nieba, związanych terytorialnie, często obejmujących zaludnione tereny wiejskie lub podmiejskie (za przykładem Sopotni Wielkiej), a nawet osiedla miast, gdzie podjęto świadome działania służące zmniejszeniu zanieczyszczenia sztucznym światłem. Obszar ochrony ciemnego nieba – jak sama nazwa wskazuje, jest wyznaczony na nieco większym terenie niż punkt obserwacyjny i musi być utożsamiany z co najmniej jedną miejscowością (sołectwem) lub gminą.
Parki ciemnego nieba to miejsca, gdzie jakość naturalnej ciemności nocy jest jeszcze bardzo dobra i warto wdrożyć porozumienia bądź działania w celu jej utrzymania. W takich miejscach najistotniejszym elementem jest oznakowanie i budowanie świadomości społecznej o wyjątkowości tych terenów dla astronomii i nie tylko. Parki mogą być eksploatowane np. pod kątem astroturystyki, ale rozwój infrastruktury oświetleniowej powinien podlegać ścisłym zasadom zgodnym z ochroną ciemnego nieba (vide wytyczne na temat oświetlenia). Również prywatne instalacje powinny być zgodne z tymi normami. W Polsce jako pierwszy tego typu obszar powstał nieopodal Świeradowa-Zdroju, pn. Izerski Park Ciemnego Nieba. Realizowane są tam systematyczne warsztaty z zakresu astronomii obserwacyjnej i promowana jest astroturystyka zarówno przez inicjatorów Parku, jak i podmioty współpracujące. Powstają kolejne projekty tematyczne i odbywają się coroczne imprezy towarzyszące.